Test ten opierają się na danych zebranych w postaci tabeli kontyngencji 2 cech (, ), z których pierwsza ma możliwe kategorii a druga kategorii .
Test dla tabel znany jest również pod nazwą testu Pearsona (ang. Pearson's Chi-square test), Karl Pearson 1900. Test ten jest rozszerzeniem na 2 cechy testu chi-kwadrat (dobroci dopasowania). Statystyka testowa ma postać:
Statystyka ta ma asymptotycznie (dla dużych liczności oczekiwanych) rozkład chi-kwadrat z liczbą stopni swobody wyznaczaną według wzoru: .
Wyznaczoną na podstawie statystyki testowej wartość porównujemy z poziomem istotności poziomem istotności .
Okno z ustawieniami opcji testu Chi-kwadrat (RxC)
wywołujemy poprzez menu Statystyka
→Testy nieparametryczne
→Chi-kwadrat, Fisher, OR/RR
lub poprzez ''Kreator''.
Przykład (plik kraj-wykształcenie.pqs)
Rozpatrujemy próbę 605 osób (), dla których badamy 2 cechy (=kraj zamieszkania, =wykształcenie). Pierwsza cecha występuje w 4, a druga w 3 kategoriach (=Kraj 1, =Kraj 2, =Kraj 3, =Kraj 4, =podstawowe, =średnie, =wyższe). Rozkład danych przedstawia tabela kontyngencji:
Na podstawie tej próby chcielibyśmy się dowiedzieć, czy w badanej populacji istnieje zależność pomiędzy wykształceniem a krajem zamieszkania.
Hipotezy:
Warunek Cochrana jest spełniony.
Wartość . Zatem na poziomie istotności możemy powiedzieć, że istniej zależność pomiędzy krajem zamieszkania a wykształceniem w badanej populacji.
Jeśli interesują nas dokładniejsze informacje na temat wykrytych zależności, uzyskamy je wyznaczając porównania wielokrotne poprzez opcje Fisher, Yates i inne…
a następnie Wielokrotne porównania kolumn (RxC)
i jedną z poprawek np. Benjamini-Hochberg
Dokładniejsza analiza pozwala stwierdzić, że jedynie drugi kraj różni się poziomem wykształcenia od pozostałych krajów w sposób istotny statystycznie.