Test t do sprawdzania istotności współczynnika korelacji rangowej Spearmana (ang. Test of significance for Spearman's rank-order correlation coefficient) służy do weryfikacji hipotezy o braku zależności monotonicznej pomiędzy badanymi cechami populacji i opiera się na współczynniku korelacji rangowej Spearmana wyliczonym dla próby. Im wartość współczynnika Spearmana () jest bliższa 0, tym słabszą zależnością monotoniczną związane są badane cechy.
Podstawowe warunki stosowania:
Hipotezy:
Statystyka testowa ma postać:
gdzie .
Wartość statystyki testowej nie może być wyznaczona gdy lub albo, gdy .
Statystyka testowa ma rozkład t-Studenta z stopniami swobody.
Wyznaczoną na podstawie statystyki testowej wartość porównujemy z poziomem istotności :
Okno z ustawieniami opcji zależności monotonicznej Spearmana
wywołujemy poprzez menu Statystyka
→Testy nieparametryczne
→zależność monotoniczna (r-Spearmana)
lub poprzez ''Kreator''.
Przykład (plik: LDL tygodnie.pqs)
Badano skuteczność nowej terapii, której celem jest obniżenie poziomu cholesterolu we frakcji LDL. Przebadano 88 osób na różnym etapie kuracji. Sprawdzimy, czy wraz z upływem czasu stosowania kuracji (czas w tygodniach) poziom cholesterolu LDL spada i się stabilizuje.
Hipotezy:
Porównując wartość <0.0001 z poziomem istotności stwierdzamy, że istnieje ważna statystycznie monotoniczna zależność pomiędzy czasem kuracji a poziomem LDL. Zależność ta jest początkowo malejąca, a po 150 tygodniach zaczyna się stabilizować. Współczynnik korelacji monotonicznej Spearmana, a zatem siła związku monotonicznego dla tej zależności jest dość wysoki i wynosi =-0.7806. Wykres wyrysowano dopasowując krzywą poprzez lokalne techniki wygładzania liniowego typu LOWESS.